A creación do Lago Meirama no val das Encobras, Cerceda (A Coruña) é unha das maiores actuacións de rehabilitación medioambiental realizadas en España. A transformación da antiga mina de lignito a ceo aberto nun lago artificial xerou un grande espazo protexido de biodiversidade, que supoñerá un impulso ao desenvolvemento económico e turístico da zona. O Lago Meirama é o primeiro lago artificial do mundo que poderá ser usado como depósito de auga para unha gran poboación sen tratamento intensivo previo, en particular para o municipio da Coruña e a súa área de influencia, grazas á óptima boa calidade das súas augas.
En maio de 2020 culminaba o proxecto de rehabilitación ambiental coa transferencia do Lago de Meirama – As Encrobas ao Dominio Público Hidráulico.

O proxecto

O proxecto de transformación consistiu na creación dun gran lago artificial, de 2,2 km de lonxitude e un quilómetro de anchura no antigo oco da antiga mina, xunto coa reforestación dos terreos e das entulleiras, ademais contou cun investimento de 60 millóns de euros.

O caso do complexo mineiro-térmico de Meirama é un claro exemplo dunha explotación sostible dos recursos naturais, que compatibiliza e integra a operación coa protección da contorna e a creación de valor en todas as etapas do proceso; antes, durante e tras a explotación do recurso.

Historia da mina

1980

Inicio da explotación mineira 

1985

Primeiro plan de restauración

2008

Finalización da explotación mineira e inicio de enchedura do lago

2013

Proxecto de regulación do lago mineiro

2015

Presentación do libro “La biodiversidad en el lago da mina de Meirama e a súa contorna”

2016

Final de enchedura do lago e Plan de vixilancia continuo

2021

Transferencia e apertura do lago

Principais fitos

Mina

A explotación da mina de Meirama iniciouse en 1980 e concluíu en 2008, tras subministrar 94 millóns de toneladas de lignito á central térmica de Meirama, situada nunha área anexa á mina.

Rehabilitación

A fase de rehabilitación continúa ata que se obtén a autorización administrativa correspondente, tanto de Augas de Galicia para o traspaso a dominio público hidráulico do lago como da Consellería de Industria para o peche.

Compromiso

O compromiso medioambiental da compañía para a rehabilitación dos terreos vén do ano 1985, cando se presenta o primeiro plan de restauración da explotación mineira.

Apertura

A transferencia do lago ao Dominio Público ha suposto a apertura para uso público dun espazo natural de libre acceso de 230 hectáreas, que inclúe o lago artificial e a súa praia, así como as marxes da contorna.

Nacemento dun lago

A principal actuación do proxecto de rehabilitación da mina de lignitos de Meirama consiste na creación dun gran lago de 150 hm3 no antigo oco de explotación.

A boa calidade das augas do lago de Meirama e o seu enclave estratéxico na cabeceira de cunca convérteo en futuro depósito de auga para o municipio da Coruña e a súa bisbarra. En setembro de 2013, Augas de Galicia autorizou o proxecto de regulación do lago mineiro para o seu aproveitamento como depósito de auga para a cidade da Coruña e a súa área de influencia, co obxectivo de reforzar o sistema de abastecemento da bisbarra da Coruña, cun volume adicional aproximado de 24 hectómetros cúbicos. Na actualidade, Augas de Galicia xa concluíu a primeira fase deste proxecto de regulación.

 

Volume

147 hm3

Lonxitude máxima

2.218 m

Anchura máxima

1.011 m

Profundidade máxima

1.011 m

Meirama é o primeiro caso do mundo dun lago destas características que ten potencial para ser usado para abastecer grandes poboacións sen mediar un tratamento intensivo para uso das augas. Naturgy leva a cabo, dende o inicio da enchedura, un estrito control da calidade das augas, cun rexistro de máis de 600.000 datos. Para iso colabora co GEAMA (Grupo de Enxeñería da Auga e do Medio Ambiente) da Universidade da Coruña e dispón dos medios técnicos pioneiros para o control in situ das augas do lago..

Rehabilitación medioambiental

Biodiversidade

Grazas á rehabilitación ambiental da antiga mina ao descuberto de lignito, o Lago de Meirama – As Encrobas converteuse nun espazo privilexiado de biodiversidade.

O lago de Meirama converteuse nun espazo privilexiado de biodiversidade. O exhaustivo inventario zoolóxico e botánico levado a cabo polo equipo de especialistas da Estación de Hidrobioloxía do encoro do Con, da Universidade de Santiago de Compostela, identificou un total de 862 especies animais e vexetais, das que o 5% son endémicas.

Todas as especies animais, e boa parte das vexetais, repoboaron a zona de forma natural, sen que mediara a acción humana. Encontraron no lago de Meirama un hábitat tranquilo e protexido.

Transferencia ao Dominio Público e apertura

O proxecto de rehabilitación ambiental da antiga mina de lignito en Cerceda culminou coa transferencia do Lago de Meirama – As Encrobas ao Dominio Público Hidráulico, tras a aprobación e comprobación por parte de Augas de Galicia do deslinde do dominio público hidráulico en todas as marxes do lago.

Desde maio de 2020, os veciños de Cerceda e todos os galegos contan cun novo espazo natural de libre acceso que suma unhas 230 hectáreas, que inclúe o lago artificial e a súa praia, así como as marxes da contorna. Habemos ha acondicionado os accesos desde a senda do río Barcés na zona do aliviadoiro do lago, cun paseo perimetral de 6,5 quilómetros.

A creación do Lago Meirama no val de As Encobras, Cerceda (A Coruña) é unha das maiores actuacións de rehabilitación ambiental realizadas en España. A transformación da antiga mina de Lignitos de Meirama nun lago artificial ha xerado un gran espazo protexido de biodiversidade que supoñerá un impulso ao desenvolvemento económico, turístico e ambiental da zona, polo valor natural do espazo creado.

A explotación mineira en 2004.
/
Vista do proxecto en 2008 tras o fin da actividade mineira.
/
O lago completou a súa enchedura en oito anos. Na foto, en 2010.
/
O lago contén máis de 148 hm3 de auga. Vista do proxecto en 2014.
/
O lago conserva algúns elementos que recordan o seu pasado mineiro.
/
A central de Meirama mantén a súa actividade de xeración eléctrica.
/
O lago está rodeado por un manto verde de 450.000 árbores.
/
En primeiro plano, a praia do lago Meirama.
/